Nạn Đói Bị Quên Lãng

Bài Cuối

(sắp đăng loạt bài

về CCRĐ ở Việt Nam)

Cội Nguồn Của Vụ Án

Cải Cách Ruộng Đất Đẫm Máu

Ở Miền Bắc Việt Nam

Vào Thập Niên 1950

Bản đồ Kazakhstan

Ảnh nguồn: Map google.

       Hậu Quả Tại Vùng Trung Á Và Kazakhstan

       Trong nhiều vùng mà hoạt động nông nghiệp chính yếu là chăn nuôi những đàn gia súc di chuyển thường xuyên trên các cánh đồng tại nhiều miền đất, việc Tập Thể Hóa bị chống đối mạnh, gây thiệt hại rất lớn, cũng như gia súc của nông dân bị tịch thu.

       Bầy gia súc của Kazakhstan sút giảm từ 7 triệu bò xuống còn 1,6 triệu con và 22 triệu cừu xuống còn 1,7 triệu con.

       Sự giới hạn về nhập cư chứng tỏ không hiệu quả, nửa triệu người nhập cư tới những vùng khác ở Trung Á, và 1,5 triệu người đi tới Trung Hoa. Khoảng một triệu người còn lại bị chết vì đói. Tại Mông Cổ, chương trình Tập Thể Hóa bị ngăn cấm trong năm 1932 sau khi mất đi 8 triệu gia súc.

       Dưới đây chúng tôi trích bài viết của Ban Tiếng Kazakhstan thuộc Đài Âu Châu Tự Do/Đài Tự Do (RFE/RL) nói về thảm cảnh chết đói tại Kazakhstan do hậu quả từ Chính Sách Tập Thể Hóa của Đảng Cộng Sản Liên Sô.

       “Kazakhstan: Nạn Đói Bị Quên Lãng

       28/12/2007 - Bruce Pannier.

       Cảnh tượng đầu tiên, làng nhỏ Samsy là nơi không đáng chú ý gì hết, cách thủ đô thương mại Almaty của Kazakhstan khoảng 70 khm về hướng Tây, làng Samsy bị chia đôi ra do một xa lộ chạy xuyên qua, nông dân nơi đây phần lớn trồng dưa hấu và lúa mì. Những gì nằm bên dưới Samsy là một trang sử hầu như bị quên lãng ở Kazakh.

       Trên các cánh đồng, người ta thấy nhiều gò đất lớn, có cái cao hơn một thước. Bên dưới những gò đất này là đống xương người vô danh, hậu quả từ nạn đói kinh hoàng do con người gây nên vào đầu thập niên 1930 đã giết chết ít nhất một triệu người Kazakh. 

 

       Trong khi các Cộng Hòa Sô Viết cũ khác, nổi tiếng là Ukraine, rất căm hận và tố cáo trước thế giới vì phải chịu đựng nạn đói vĩ đại do chính sách Sô Viết kéo dài từ mùa Đông năm 1931 tới năm 1933, thì riêng chính quyền Kazakh lại mưu tìm việc mai táng kỷ niệm đau đớn này cùng với những nạn nhân bị bỏ quên.

       Khoảng 14 triệu người trong toàn đế quốc Cộng Sản Liên Sô bị chết vì đói vào thời gian Stalin cho thực hiện Chính Sách Tập Thể Hóa Nông Nghiệp. Tại các quốc gia Cộng Sản chư hầu, Ukraine bị ảnh hưởng nặng nề nhất, nhưng nạn đói cũng kéo tới Kazakhstan, Bắc Caucasus, cùng nhiều nơi khác ở lãnh thổ Liên Sô. Samsy chỉ là một trong hàng trăm ngôi làng và thành phố ở Kazakhstan nơi mà những câu chuyện đói khát hãy còn được nhớ lại cho đến ngày nay.

Tấm hình chụp bà mẹ

  ông Tokmurzin trong nạn đói

 đầu thập niên 1930.

Ảnh nguồn:

http://www.rferl.org/content/article/1079304.html

       Trong làng Oyil thuộc tỉnh Aqtobe của Kazakhstan, ông Kural Tokmurzin năm nay đã 70 tuổi, nhớ lại các câu chuyện mẹ ông và người thân kể lại vào thời gian đó.

       Tokmurzin nói với Ban Tiếng Kazakh thuộc RFE/RL rằng nạn đói bắt đầu khi cán bộ Đảng Cộng Sản tới Oyil thực hiện Chính Sách Tập Thể Hóa Nông Nghiệp. “Họ” tìm kiếm “Kulak”, từ ngữ dành cho bất kỳ ai dường như có tiền nhiều hơn người khác. Trong trường hợp tại làng Oyil, người có hơn chục con cừu, vài con ngựa, thì số gia súc này bị tịch thu và chủ nhân bị chuyển tới vùng ở sâu trong nội địa Nga như Karakalpakistan hay tới Iran, và Uzbekistan.

       Ông Tokmurzin nói lúc ấy có lời đồn rằng đời sống ở vùng mới tới thì dễ chịu hơn vì vậy người ta có thể sống còn nếu bỏ làng quê đi cầu thực. Kẻ ở lại chịu đựng khổ cực và hãy còn sống sót trong mùa Đông 1929-1930. Thế nhưng tình trạng tệ hại kéo tới vào năm 1930-1931 khi nạn đói khởi sự hoành hành.

       Tiến trình Tập Thể Hóa gây tổn hại trầm trọng tới truyền thống du mục của người Kazakh. Họ thình lình bị cưỡng bức định cư một chỗ, như Tokmurzin nói, nông dân chỉ có vài gia súc trong nông trại cũng bị đối xử như Kulak (địa chủ).

  

       Thêm vào đó việc Trung Ương Moscow trưng thu lương thực để có được đồng tiền mạnh (đồng tiền khó sụt giá) và mua máy móc cho quá nhiều nhà máy đang được xây dựng (kỹ nghệ hóa đất nước) nên cần số lượng lớn từ vụ mùa của nông dân. 

       Hàng ngàn người Kazakh chạy trốn nạn đói. Người chú Shitan của ông Tokmurzin đi tới thành phố Orenburg, sau đó tới Stalingrad (bây giờ là Volgograd) kiếm việc làm và lương thực ăn. Nhưng ông ấy trở về khi chính quyền Sô Viết bắt đầu phân phối thực phẩm cho Kazakhstan năm 1933.

       “Bọn ăn thịt người”

       Vào lúc đó Kazakhstan rơi vào cảnh hỗn loạn. Theo lời Tokmurzin, “Người ta nói với chú tôi rằng những con đường đầy xác chết và thú rừng, đặc biệt là chó sói, kiếm xác người ăn. Có thể thú rừng tấn công chú tôi. Chấn động hơn là các câu chuyện kể về bọn ăn thịt người đi lang thang tại miền quê.”.

       Để chuẩn bị cho chuyến về lại Oyil, Shitan lần nữa bị cảnh báo là những kẻ quá đói đang lùng kiếm người để ăn thịt ở Kolda. Nhưng Shitan quyết định trở lại quê. Vài năm sau ông kể lại với người cháu trai rằng, khi đi tới Kolda, thấy có người theo sau, ông đi tới bờ sông gần đó và thấy vẫn bị bám theo, Shitan liền nhảy xuống giòng sông lạnh như băng tuyết và bơi ngang sông trốn thoát.

       Năm 1967, chính quyền quyết định xây nhà văn hóa ở Oyil. Khi đào đất làm nền nhà, người ta tìm thấy nhiều sọ người và những mảnh xương của trẻ em.  

       Tokmurzin có một anh, một chị sinh trước khi nạn đói bắt đầu, cũng giống như nhiều trẻ em khác vào thời đó, họ được chính quyền “hứa” chăm sóc khi cha mẹ họ không thể nuôi dưỡng, thế nhưng hai anh chị của Tokmurzin cũng không sống còn.

       Ước lượng tổng số người chết đói có các con số khác nhau, hầu như tất cả tài liệu đều đồng ý rằng hơn 1 triệu người thuộc sắc tộc Kazakh chết trong suốt trận đói, mặc dù nhiều người nói số người Kazakh chết cao gấp hai lần.

       Trong thập niên 1980, Giáo Sư Talas Omarbekov ở Đại Học Quốc Gia Kazakhstan được phép tham khảo hồ sơ Sô Viết về nạn đói tại Kazakhstan, Giáo Sư nói “Những gì tôi thấy có tới 2,3 triệu người chết, đây chỉ là con số dành cho sắc tộc Kazakh, nếu thêm vào hàng trăm ngàn người từ các nhóm sắc tộc khác, chúng ta có thể nói trong thời kỳ Tập Thể Hóa, dân tộc chúng ta bị chết gần phân nửa.”.

       Con số do Giáo Sư Talas Omarbekov trích ra không bao gồm hàng chục ngàn người bỏ chạy tới vùng khác của Liên Sô hay tới biên giới Iran, Trung Hoa, và Mông Cổ. Vào cuối năm 1959, sắc tộc Kazakh chiếm ít hơn 30% trong tổng số dân ở Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Sô Viết Kazakh. Theo các số liệu, hơn 90% đàn gia súc của người Kazakh bị chết.

       Mối liên hệ với Nga

       Khung cảnh chính trị hiện thời giữ vai trò lớn trong thất bại của chính quyền nhằm ghi nhận thảm kịch này. Ukraine chịu đựng thiệt hại từ nạn đói do Liên Sô gây ra, đồng thời với Kazakhstan, nhưng dám qui trách nhiệm cho Moscow, điều này khiến cho mối quan hệ song phương xấu đi nghiêm trọng.

       Lời khiển trách như vậy là vấn đề khó chịu đối với Nga, quốc gia tuyệt đối chống lại bất cứ quan điểm nào cho rằng thảm kịch đói ở Ukraine là hành vi diệt chủng. Người phát ngôn của Tổng Thống Putin của Nga, mới đây gọi việc nói như thế là “cố viết lại lịch sử”.

       Chính quyền Kazakh dường như học được từ kinh nghiệm Ukraine, nhận thức rằng một khi phơi bày ra chương sử đau đớn của quá khứ sẽ làm xấu đi quan hệ với Nga, một đối tác làm ăn lớn nhất và nơi tiêu thụ dầu hỏa của Kazakh. Việc nhắc lại sự kiện đói kinh hoàng vào thập niên 1930 có nguy cơ làm căng thẳng sắc tộc trong một đất nước Kazakhstan đa văn hóa, nơi mà gần 30% dân số là sắc tộc Nga.

       Và vì thế cái chết oan ức của người dân đã bị lãng quên. Điều quan trọng như Ukraine đã làm, dù bị khó khăn nhưng lịch sử dân tộc họ được minh bạch và làm cho những người lãnh đạo Nga phải kiên dè, thấy được tội ác của tiền nhân họ thời đế quốc Cộng Sản Liên Sô.

Phạm Hoàng Tùng biên soạn.

Nguồn tham khảo và dữ kiện được trích từ:
http://en.wikipedia.org/wiki/Collectivization_in_the_USSR

http://en.wikipedia.org/wiki/Kolkhoz

http://en.wikipedia.org/wiki/Sovkhoz

http://en.wikipedia.org/wiki/Emancipation_reform_of_1861

http://www.rferl.org/content/article/1079304.html