CUỘC THẢM SÁT TẠI KATYN
PHẦN
CUỐI
Liên Sô Thú Tội
trong
quân đội Ba Lan
được
tìm thấy dưới
các
ngôi mộ tập thể.
Ảnh nguồn:wiki.
Chẳng mấy chốc sau cuộc xâm lược của Đức vào lãnh thổ Liên Sô tháng 6/1941, vấn đề định mệnh
tù nhân Ba Lan đầu tiên được nêu ra khi chính quyền Ba Lan lưu vong và
chính quyền Sô Viết ký Hiệp Ước Sikorski – Mayski, theo đó họ hợp tác
chống lại Quốc Xã Đức và thành lập một
quân đội Ba Lan trên đất Sô Viết.
Khi Tướng Władysław Anders của Ba Lan
bắt đầu tổ chức quân đội này, ông yêu cầu thông tin về các sĩ quan Ba
Lan bị bắt giữ trước đây.
Trong một cuộc họp,
Stalin bảo đảm với Władysław Anders và
Thủ Tướng Władysław Sikorski của
chính quyền Ba Lan lưu vong rằng: tất cả sĩ quan, quân nhân Ba Lan được
thả ra rồi, và sự kiện này không được theo dõi do vì phía Sô Viết
mất tung tích của họ tại vùng đất Mãn Châu phía Đông Bắc Trung Hoa.
Định mệnh tù nhân Ba
Lan mất tích tiếp tục không được biết rõ cho tới tháng 4/1943 khi Đức
tìm ra ngôi mộ tập thể khổng
lồ với hơn 4.000 xác chết của các sĩ quan Ba Lan trong
khu rừng trên đồi Goat gần Katyn.
Joseph
Goebbels, Bộ Trưởng Tuyên Truyền của Đức Quốc
Xã cho việc khám phá này là một dụng cụ tuyệt vời để khai thác sự
nghi kỵ và chia rẽ giữa Ba Lan - Đồng Minh Phương
Tây và Liên Sô.
Vào ngày 13/4/1943 đài
phát thanh Berlin phát tin tức đi khắp thế giới nói về lực lượng quân
sự Đức đóng tại rừng Katyn gần Smolensk tìm thấy “một cái
mương...dài 28m rộng 16m trong đó có 3.000 xác sĩ quan Ba Lan bị
chất đống thành 12 lớp dầy”, đài phát thanh cho rằng
Liên Sô thực hiện vụ thảm sát này trong năm 1940.
Tháng 4/1943, khi
chính quyền Ba Lan lưu vong nhấn mạnh đến vấn đề sĩ quan Ba Lan mất
tích và muốn mang ra bàn thảo luận với Sô Viết cũng như được cơ quan Hồng Thập Tự quốc tế thực hiện cuộc điều tra thì Stalin trở giọng tố cáo chính quyền Ba Lan lưu vong hợp tác với Quốc Xã Đức và
phá vỡ mối quan hệ ngoại giao với Ba Lan.
Các
nấm mồ tập thể tại
Nghĩa Trang Chiến Tranh Katyn.
Ảnh nguồn: wiki.
Cùng lúc ấy Sô Viết
khởi đầu chiến dịch vận động Phương Tây công nhận chính quyền Ba Lan
lưu vong do Wanda Wasilewska
lãnh đạo và được Sô Viết dựng lên.
Sikorski,
nguyên Thủ Tướng chính quyền Ba Lan lưu vong, người có lập trường không thỏa
hiệp về vấn đề quân nhân Ba Lan mất tích là nguyên nhân tạo
ra rạn nứt giữa Đồng Minh và Liên Sô, đột ngột chết hai tháng sau đó,
lý do cái chết của
Sikorski hãy còn chưa được biết.
Từ cuối thập niên 1980, sức ép không chỉ gia tăng lên chính quyền Ba
Lan mà còn đối
với Sô Viết nữa, các học giả Ba Lan cố gắng đưa vấn
đề Katyn vào lịch trình làm việc năm 1987 của Liên Ủy Hội Ba
Lan - Sô Viết để điều tra giai đoạn bị kiểm duyệt trong lịch sử Ba Lan - Liên Sô.
Năm 1989 các học giả
Sô Viết tiết lộ rằng chính Joseph Stalin ra lịnh thảm sát, và năm 1990 Mikhail
Gorbachev thừa nhận NKVD đã hành hình người Ba Lan, và xác định thêm hai khu
vực vùi chôn tập thể xác
người khác ngoài Katyn là: Mednoje và Pyatikhatki.
Ngày 30/10/1989, Gorbachev cho phép một đoàn đại biểu gồm vài trăm người Ba Lan do Hiệp Hội
“Các Gia Đình Nạn Nhân Katyn” của
Ba Lan tổ chức viếng thăm khu vực tưởng niệm, trong
đó có cả Zbigniew Brzezinski nguyên Cố Vấn An Ninh Quốc Gia của
Hoa Kỳ.
Ngày 13/4/1990 nhân kỷ niệm lần thứ 47 về việc khám phá ra các mồ chôn tập
thể, Liên Sô đã bày tỏ “lòng nuối tiếc sâu xa” và thú nhận
tội ác đó do cảnh sát mật Sô Viết gây ra, ngày này cũng là ngày quốc tế
tưởng niệm nạn nhân Katyn.
đứng trước Tượng Đài Tưởng Niệm Nạn Nhân Katyn
ở Nghĩa Trang
Powazki – Warsaw
Ảnh nguồn:wiki
Ảnh nguồn:wiki
Sau khi Ba Lan và Mỹ kiếm được thêm
các chứng cứ trong năm 1991 và 1992, Tổng Thống Nga Boris Yeltsin đưa ra và chuyển giao cho tân Tổng Thống Ba Lan kiêm cựu lãnh
đạo Công Đoàn Đoàn Kết là ông Lech Wałęsa những tài liệu tối mật lấy từ khối tài liệu niêm kín mang tên
số 1.
Trong số tài
liệu này có đề nghị tháng 3/1940 của Lavrenty Beria về
việc cho bắn chết 25.700 tù nhân Ba Lan ở các Trại Kozelsk,
Ostashkov, Starobels, cũng
như vài trại tù nữa ở Tây Ukraine và Belarus có chữ
ký của Stalin.
Cạnh đó có một tài
liệu gồm đoạn trích từ lịnh cho phép bắn chết các tù nhân Ba Lan do Bộ Chính Trị Cộng Sản
Liên Sô ký ngày 5/3/1940; Và ghi chú của Aleksandr Shelepin ngày
3/3/1959 gửi cho Nikita
Khrushchev với thông tin về vụ hành hình 21.857 tù
binh Ba Lan và đề nghị thủ tiêu hồ sơ cá nhân của họ.
Phạm Hoàng Tùng
biên soạn.
Nguồn
tham khảo và dữ kiện được trích từ:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét